Документи: Со таг Правосудство

Документот е достапен само на англиски јазик. The reforms conducted under the auspices of the EU negotiations undoubtedly transformed the judiciary accelerated the fight against corruption and improved the system for the protection of fundamental rights and freedoms. Although these reforms enabled Croatia to become a member of the EU, their results and outcomes were not entirely in line with expectations. Moreover, in the case of Croatia like in many other Central and East European EU member states, it is evident and clearly visible that after the EU conditionality had passed many of the started reforms were not finalised due to changes of political priorities or were reversed (either by changing or choosing not to implement the current policies).

Овој извештај од следењето на Стратегијата го следи планот за мониторинг на спроведувањето и евалуација на резултатите од Стратегијата за реформа на правосудниот сектор 2017-2022 година, што содржи индикатори ориентирани кон граѓаните и нивната интеракција со правосудството, за стратешките цели, насоки, мерки и активности од Стратегијата. Показателите ги мерат резултатите од Стратегијата за реформа на правосудниот сектор 2017-2022 низ призмата на човековите права и ефектите врз граѓаните, наспроти целокупното работење на секторот.

По напорите во отежнати услови и доста краток период да се донесе Стратегијата за реформа на правосудниот сектор 2017–2022 година, кои се резултатите кои се исполнија согласно истата, а каде се недоследностите во нејзината имплементација? Кои се пропустите, научените лекции и клучните предизвици кои треба да се земат предвид при подготовка на нова стратегија за реформа на правосудниот сектор? Прочитајте го краткиот документ изработен од страна на претседателката на работната група која ја изработи Стратегијата за реформа на правосудниот сектор 2017–2022 година.

Анализата на квалитет и воедначеност на судските одлуки во граѓанско-правната област изработена од страна на Душко Георгиевски, опфаќа 88 анонимизирани одлуки од четирите апелациски подрачја донесени во периодот од 2017 до 2020 година (со исклучок на една, која е донесена на почетокот на 2021 година). Главна цел на анализата е од една страна, преку квантитативни показатели да се изврши квалитативна оцена на одлуките донесени во дадениот период на ниво на сите четири апелациски подрачја и на национално ниво преку ваквата анализа да се утврди дали според овој критериум има некакви слабости што се карактеристични за определено апелациско подрачје. Додека, пак од друга страна, во делот на воедначеноста на судските одлуки, да се утврди дали се внимава на балансот меѓу еднаквоста на луѓето пред законот и правната сигурност и немањето ригидност, развој и судска независност.

Изборот на судии со интегритет, кредибилитет и знаење е првиот предуслов за каква било реформа во судството, без вакво нешто нема квалитет во судството и сè друго што ќе биде предложено е без значење. Но, факт е дека има голем број судии кои посветено ја работат својата работа и во целиот овој период одолеваат на разните влијанија и обиди да бидат дискредитирани. Спроведувањето на секоја реформа е тежок процес што бара многу работа, посветеност, но нам не само што ни е неопходен туку е и единствен услов навистина да станеме држава каква што посакуваме сите. Не помалку важно е да се напомене дека реформата мора да се спроведе истовремено во сферата на персоналните решенија, материјално-техничката опременост, процесните закони, материјалните закони, затоа што секое поинакво пристапување кон реформата нема да биде реформа.

Судските одлуки треба да се изготвуваат на достапен, едноставен и јасен јазик, тие мораат да бидат аргументирани, јавно објавени во разумен рок и засновани врз праведна и јавна расправа. Согласно практиката на ЕСЧП, образложенијата мораат да содржат аргументација во однос на решавачките и клучните тврдења, аспекти и наводи што биле пресудни за донесување одлука во определен правец. Целта на оваа анализа, е да придонесе кон унапредување на квалитетот на судските одлуки во делот на кривичното право, на самата постапка, како и да придонесе кон унапредување на воедначеноста на одлуките со цел да се одговори на очекувањето на граѓаните за правото на фер и правично судење и пристапот до правда.

Документот е достапен само на англиски. The process of reform of the judiciary in Bulgaria is still ongoing, with no establishment of a solid and clearly defined framework for the judicial system or consensus amidst political parties, the judiciary, and the public on the concept for the development of the setup and organisation of the judicial system in sight. The role and place of the prosecution and investigation against the Prosecutor General and deputies thereof are the issues that fuel most of the debates and are a source of perpetual disagreement. The road towards the resolution of those fundamental issues spreads across the metaphorical minefield that is the legacy of prior amendments, including judgments of the Constitutional Court. The experience of Bulgaria indicates that the consensus of parliamentary parties alone is not sufficient to effect reforms as parliamentary representation tends to be too dynamic, especially in times of crises that follow one after another. A muc

Уставните судови се посебни уставни органи кои како своја надлежност ја имаат контролата над уставноста, а некаде и на законитоста. Како резултат на оваа нивна значајна улога во политичките системи на државите тие претставуваат клучен елемент на конституционализам кој претставува противтежа (ограничување) на парламентарната супрематија и извршната власт во процесот на остварувањето на државната власт и за воспоставување систем на “уставна демократија“ заснован на супрематија на Уставот. Во оваа смисла, една од основните функции на уставните судови е да го обезбедат важењето на темелниот принцип на поделбата на власта на законодавна, извршна и судска во едно демократско општество, односно да ги контролираат и да ги држат носителите на овие власти во границите на нивните уставни прерогативи, заради остварување и развој на демократското општество засновано на владеење на правото и човековите права.

Судските одлуки е потребно да бидат јасни и концизни, но и покрај тоа, во одредени индивидуални одлуки на судовите на национално ниво се утврдени обемни параграфи кои би требало да обработуваат различни сегменти од фактичката состојба, а кои се тешки за следење од страна на граѓаните/граѓанките. Квалитетот на правдата е постојана и долгогодишна заложба на меѓународните тела и механизми предвидена со конвенциите, резолуциите и препораките донесени под нивно покровителство, а во насока на олеснување на пристапот до правда, подобрување и поедноставување на постапките, намалување на обемот на работа на судовите и рефокусирање на работата на судиите за чисто судски активности.

Анализата на квалитетот на судските одлуки од областа на прекршочната постапка изработена од страна на д-р Маријана Лончар Велкова, опфаќа 60 анонимизирани одлуки од четири апелациски подрачја донесени во периодот од 2017 до 2020 година, каде една од страните во постапката претставува физичко лице. Секоја од одлуките се анализираше одделно, само врз основа на квалитативни индикатори утврдени во посебно изработената Методологија за анализа на квалитетот и воедначеноста на судските одлуки, без квантифицирање на добиените резултати врз основа на квантитативните индикатори согласно Методологијата.